استرداد جهیزیه در نظام حقوقی ایران
مقدمه
مشاوره اینترنتی وکیل جهیزیه یکی از مسائل مهم و سنتی در زندگی زناشویی در جامعه ایران است. اگرچه از نظر شرعی و قانونی، تأمین نفقه و اسباب زندگی بر عهده‌ی شوهر است، اما عرف و فرهنگ ایرانیان ایجاب می‌کند که خانواده‌ی دختر، در آغاز زندگی مشترک، وسایل زندگی یا همان جهیزیه را در اختیار زوجین قرار دهند. گاه پس از بروز اختلافات خانوادگی و جدایی، مسأله بازگرداندن یا استرداد جهیزیه به یکی از چالش‌های مهم میان خانواده‌ها تبدیل می‌شود.
—
تعریف جهیزیه
جهیزیه مجموعه‌ای از اموال منقول و غیرمنقول است که خانواده دختر برای شروع زندگی مشترک در اختیار زوجین قرار می‌دهند. از نظر حقوقی، این اموال متعلق به زن است و صرفاً برای استفاده در زندگی مشترک به خانه شوهر منتقل شده‌اند.
—
مبنای قانونی استرداد جهیزیه
در حقوق ایران، مالکیت زن بر جهیزیه کاملاً محترم شمرده شده و هرگاه زن بخواهد جهیزیه خود را بازپس گیرد، با رعایت شرایطی می‌تواند به دادگاه مراجعه و تقاضای استرداد کند. ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی اشاره دارد که تهیه وسایل زندگی بر عهده شوهر است، و در نتیجه جهیزیه یک کمک داوطلبانه است و حق مالکیت آن برای زن محفوظ است.
—
نحوه اثبات مالکیت جهیزیه
برای استرداد جهیزیه، زن باید مالکیت خود را نسبت به آن‌ها ثابت کند. این امر معمولاً از طریق لیست اقلام (سیاهه جهیزیه) که هنگام ازدواج توسط شوهر امضا شده است، صورت می‌گیرد. امضای شوهر در پایین سیاهه به عنوان اقرار تلقی می‌شود و ارزش حقوقی بالایی دارد.
اگر سیاهه‌ای موجود نباشد، زن می‌تواند از شهادت شهود، فاکتورهای خرید، عکس‌ها یا سایر مدارک برای اثبات مالکیت استفاده کند.مشاوره اینترنتی وکیل
مراحل استرداد جهیزیه
1. تهیه دادخواست: زن باید دادخواستی تحت عنوان “استرداد جهیزیه” به شورای حل اختلاف یا دادگاه خانواده محل اقامت شوهر تقدیم کند.
2. ارائه مدارک: سیاهه جهیزیه، سند ازدواج، کارت ملی، شناسنامه و مدارک دال بر مالکیت اقلام.
3. رسیدگی دادگاه: قاضی با بررسی مدارک و احیاناً بازدید از محل (معاینه محل) رأی خود را صادر می‌کند.
4. اجرای حکم: در صورت صدور حکم به نفع زن، اجرای احکام با حضور مأمور و در صورت لزوم، نیروی انتظامی اقدام به تحویل جهیزیه می‌نماید.
مشاوره اینترنتی وکیل
—
موانع و مشکلات رایج
برخی شوهران یا خانواده آن‌ها از بازگرداندن جهیزیه امتناع می‌کنند یا ادعا می‌کنند که اقلام متعلق به خود آن‌هاست. در چنین مواردی، نبود مدارک معتبر برای زن می‌تواند مانعی جدی ایجاد کند. همچنین در برخی موارد، ممکن است اقلام جهیزیه در طول زندگی مشترک آسیب دیده یا نابود شده باشند، که باز هم به اختلافاتی منجر می‌شود.مشاوره اینترنتی وکیل
بیشتر بدانید :همه چیز درباره دعاوی ملکی | خدمات وکیل پایه یک دادگستری در پرونده‌های املاک
نقش سیاهه جهیزیه
داشتن سیاهه جهیزیه رسمی و امضاشده یکی از مهم‌ترین ابزارهای زن برای احقاق حق خود در آینده است. توصیه می‌شود این سیاهه در دو نسخه تهیه و یکی نزد زن نگهداری شود. درج دقیق مشخصات اقلام از قبیل برند، مدل، تعداد و قیمت تقریبی نیز اهمیت دارد.مشاوره اینترنتی وکیل
—
نتیجه‌گیری
استرداد جهیزیه یکی از موضوعات مهم در پرونده‌های خانوادگی است که در چارچوب قانونی و با رعایت مقررات خاصی قابل پیگیری است. زنانی که در شرف ازدواج هستند باید نسبت به ثبت دقیق و اصولی اقلام جهیزیه خود آگاه باشند تا در صورت نیاز بتوانند حقوق خود را در مراجع قضایی استیفا کنند. قانون در این زمینه از حقوق زن حمایت می‌کند، اما مستندات و مدارک کافی نقش تعیین‌کننده‌ای در اثبات حق خواهد داشت
